Sterylizacja a kastracja u psów i kotów – czym się różnią i co wybrać?

Mówiąc najprościej, zabieg sterylizacji polega jedynie na pozbawieniu zwierzęcia możliwości rozrodu. Sterylizacja u samców to podwiązanie lub przecięcie nasieniowodów, bez ich usuwania. Pozostają, także jądra. U samic zabieg ten polega na podwiązaniu lub przecięciu jajowodów, bez ich usuwania. Lekarz weterynarii decyduje, czy mogą zostać dodatkowo usunięte jajniki. Niezależnie od tego pozostanie macica. Zabieg sterylizacji nie hamuje produkcji hormonów, dlatego też nie daje też maksymalnej pewności, że nie dojdzie do zapłodnienia. U samic nadal może występować ruja, która po sterylizacji nieraz staje się bardziej intensywna i bolesna. Nadal istnieje duże ryzyko wystąpienia chorób takich jak: nowotwory układu rozrodczego, stany zapalne macicy czy torbiele.

Kastracja polega na chirurgicznym usunięciu wszystkich organów związanych z płodnością – macicy oraz dwóch jajowodów w przypadku samic lub nasieniowodów i jąder w przypadku samców. Zabieg kastracji hamuje produkcję hormonów odpowiadających za cykl płciowy i inne zachowania związane z rozrodem – ruję, gody, krycie czy znaczenie terenu. Zabieg kastracji stanowi jedyny w 100% pewny sposób na pozbawienie zdolności rozrodczych zwierząt obu płci.

Pomimo wielu argumentów przemawiających za sterylizacją czy kastracją, właściciele często mają pewne obawy. Decyzja o wysłaniu szczeniaka czy kociaka na operację dla nikogo nie jest przyjemna, jednak warto pamiętać, że sterylizacja i kastracja to rutynowe zabiegi. Wynikające z nich korzyści zdrowotne zdecydowanie dominują nad ryzykiem.

Psy 

Zaleca się, by zabieg przeprowadzić bez zbędnej zwłoki, w okresie dojrzewania płciowego. Niemniej jednak w przypadku psów termin ustala się przy uwzględnieniu rasy zwierzęcia. Istnieje prosta zależność – im większa rasa, tym późniejsza dojrzałość.

Suki można sterylizować pomiędzy 3 a 6 miesiącem życia, zaś psy około 7 – 12 miesiąca. Kastracja psów jest możliwa już około 6 miesiąca życia. W niektórych przypadkach kastrację zaleca się dopiero około 8 do nawet 10 miesiąca życia, ze względu na ustabilizowanie poziomów hormonów wpływających na stan układu kostno-stawowego.

Koty 

Zarówno kocury, jak i kotki najczęściej poddaje się sterylizacji lub kastracji w okresie dojrzewania płciowego. U kotów hormony nie mają aż takiego znaczenia, choć preferowane jest wykonanie zabiegu przed pierwszą rują. Nie wpłynie w żaden sposób na rozwój pupila, jeśli zostanie przeprowadzona w tym czasie.

W związku z powyższym okres dojrzałości płciowej u kotów przypada około 6 – 7 miesiąca życia, choć sterylizację można bezpiecznie wykonać już w wieku 3 miesięcy. Kastrację można przeprowadzić już około  2,5 – 3 miesiąca życia.

Pupil pozbawiony zdolności rozrodczych wcale nie musi nadmiernie utyć. Należy dostosować ilość jedzenia do jego poziomu  aktywności fizycznej. Po ukończeniu pierwszego roku życia warto wprowadzić mniej kaloryczną karmę light. Pies czy kot po zabiegu będzie także mniej agresywny, nieskory do włóczęgi i rzadziej będzie znaczył terytorium swoim moczem. Badania pokazują, że zwierzęta sterylizowane czy kastrowane i odpowiednio żywione żyją przeciętnie 2 razy dłużej niż ich niekastrowani rówieśnicy.

Więcej o diecie dla psa po sterylizacji oraz kastracji przeczytasz w jednym z naszych poprzednich artykułów: dieta dla psa po sterylizacji i kastracji.

Kastracja a sterylizacja to zabiegi mające inny przebieg i skutki. Wspólna cecha jest taka, że zabiegi sterylizacji lub kastracji często dotyczą osobników przebywających w schroniskach, zwierzęcych przytuliskach lub w ośrodkach zastępczych i tymczasowych. Ma to na celu ograniczenie liczby zwierząt bezpańskich lub porzuconych. Coraz więcej opiekunów decyduje się na zabieg sterylizacji albo kastracji w przypadku domowych pupili. Oczywiście każda taka ingerencja musi być poprzedzona konsultacją weterynaryjną, ponieważ to lekarz specjalista decyduje, czy nie ma żadnych przeciwwskazań ku temu.