Schorzenia stawów? Dotyczą nie tylko ludzie, ale również zwierząt. Szacuje się, że około 20% dorosłych psów ma mniejsze lub większe problemy i dolegliwości związane ze stawami, a dysplazja u psa jest jednym z najczęściej występujących schorzeń ortopedycznych u tego gatunku.
Choroby stawów u czworonogów mogą mieć różne podłoże: od wad wrodzonych i predyspozycji genetycznych, przez problemy hormonalne i problemy wynikające z otyłości, po rozmaite kontuzje i urazy. Jak rozpoznać chore stawy u psa i jak je leczyć? Co powinniśmy wiedzieć o żywieniu psów w profilaktyce chorób stawów?
Chore stawy u psa - co musisz wiedzieć?
Choroby stawów u psów mają najczęściej charakter przewlekły i są związane z różnego rodzaju zaburzeniami w budowie i funkcjonowaniu stawów. Większość schorzeń stawów u psów wynika z wrodzonych / genetycznych predyspozycji do rozwinięcia się dysplazji stawów biodrowych (schorzenie dokładnie opisane poniżej).
Pozostałe mogą wynikać m.in. z uszkodzeń mechanicznych (najczęściej kontuzji nabytych podczas aktywności), być wynikiem otyłości i związanego z nią nadmiernego obciążenia stawów, a także pojawiać się w naturalny sposób wraz z wiekiem i dotyczyć zwyrodnień tkanki chrzęstnej, bądź dotyczyć różnego rodzaju infekcji w obrębie stawu biodrowego lub chorób nowotworowych.
Rozwój choroby stawów i stopień, w jakim wpłynie ona na kondycję i ogólny stan zwierzaka, zależy przede wszystkim od szybkiego zdiagnozowania problemu. Opiekunowie psów nie powinni lekceważyć zarówno drobnych zwichnięć czy zerwanych więzadeł u psa (niewyleczone mogą dać o sobie znać, gdy pies będzie starszy), jak i jakichkolwiek innych objawów, które mogą świadczyć o dolegliwościach ze strony układu ruchu zwierzaka.
Na konsultację do weterynarza należy zgłosić się niezwłocznie po zauważeniu pierwszych niepokojących symptomów. Tylko wówczas istnieje możliwość podjęcia działań leczniczych, m.in. zastosowania fizjoterapii i terapii farmakologicznej, które mogą zatrzymać lub spowolnić postęp choroby – przewlekłe zwyrodnienie stawu lub stawów u psa oraz związane z nimi zmiany w obrębie stawów są nieodwracalne.
Profilaktyka chorób stawów a żywienie psów
Poza wyjątkowymi sytuacjami, w których genetyczne choroby stawów manifestują się bezpośrednio po narodzinach psiaka i najczęściej wymagają wdrożenia intensywnej terapii ortopedycznej lub interwencji chirurgicznej – bardzo ważna jest profilaktyka! Właściwe żywienie czworonogów, dbanie o odpowiednią ilość ruchu na co dzień i właściwą masę ciała psa, a także szczepienie i regularne badania kontrolne u weterynarza to najlepsza inwestycja w zdrowe stawy naszego pupila.
Psy ras narażonych na problemy ze stawami lub prowadzących bardzo aktywny tryb życia można żywić sięgając po dedykowaną im karmę. W naszym katalogu mamy: Butcher’s Joints kawałki w sosie z kurczakiem. To pełnoporcjowa karma funkcjonalna do codziennego żywienia, wzmacniająca stawy i wspomagająca ich prawidłowe funkcjonowanie. W jej doskonałym składzie, obok najwyższej jakości mięsa, znajdują się składniki wspierające zdrowie stawów (glukozamina i chondroityna) i ich ruchomość (kwas hialuronowy) oraz łagodzące ewentualne dolegliwości stawów (olej z łososia, bogaty w kwasy Omega 3).
Pamiętając, że choroby stawów mają najczęściej charakter przewlekły i przeważnie dają o sobie znać u psów starych – warto również pamiętać o dopasowaniu karmy do wieku zwierzęcia. Butcher’s Senior z indykiem i ryżem to doskonała propozycja pełnoporcjowej karmy funkcjonalnej dopasowanej do potrzeb psów powyżej 7. roku życia.
Przygotowana z naturalnych, najwyższej jakości składników i wzbogacona w: witaminy, minerały i prebiotyki, które holistycznie wspierają organizm psiego seniora.
Dysplazja stawu biodrowego u psa
Dysplazja u psów należy do najczęściej występujących schorzeń ortopedycznych u naszych pupili. Istotą dysplazji stawu biodrowego (canine hip dysplasia) jest nieprawidłowa budowa głowy kości udowej i / lub panewki miedniczej, której efektem jest niedopasowanie lub niedokładne dopasowanie głowy kości udowej do panewki miednicznej.
Choroba ma złożoną etiologię, może ujawniać się w różnych momentach życia psa (zarówno u szczeniąt, jak i psów dorosłych) oraz wywoływać problemy w poruszaniu o różnym natężeniu.
Etiologia dysplazji bioder u psa
Dysplazja stawów biodrowych u psów, podobnie jak u ludzi, jest chorobą dziedziczną – genetyczną, której manifestacja i natężenie może być modyfikowane przez czynniki środowiskowe.
Pod pojęciem czynników genetycznych rozumiemy geny przekazywane przez rodziców, odpowiedzialne m.in. za kształt elementów anatomicznych stawów biodrowych. Z kolei do czynników środowiskowych, które mogą przyczyniać się do pojawienia się choroby (wyłącznie u psów obciążonych genetycznie), tempa rozwoju choroby, poziomu jej zaawansowania oraz intensywności objawów – zalicza się przede wszystkim: sposób żywienia psa, w tym: nadmierną podaż wapnia i witaminy D3 oraz przekarmianie prowadzące do otyłości. Istotne są również: zbyt intensywny wysiłek fizyczny oraz zbyt szybkie tempo wzrostu psa.
Dysplazja stawów biodrowych dotyka przede wszystkim psy ras dużych i olbrzymich, choć jest również diagnozowana u przedstawicieli ras małych i średnich. Za predysponowane do schorzenia uznaje się: owczarki (niemieckie, środkowoazjatyckie, kaukaskie), rottweilery, golden retrievery, labrador retrievery, dogi niemieckie, mastiffy, nowofunlandy i berneńskie psy pasterskie.
Dysplazja stawów u psa - objawy
Objawy dysplazji stawów biodrowych u psów mogą pojawić się zarówno u szczeniąt i psów młodych (między 3 a 12 miesiącem życia), jak i u psów dorosłych oraz starszych, u których rozwinęła się przewlekła postać schorzenia / powstały zwyrodnienia w obrębie stawu lub stawów.
Objawy dysplazji stawów biodrowych u młodych psów:
- zauważalne trudności we wstawaniu i w poruszaniu się,
- nagły spadek aktywności,
- apatia i wyraźna niechęć do poruszania się,
- ból w obrębie tylnych łap i miednicy,
- specyficzny sposób poruszania się, podobny do króliczych skoków (tzw. bunny – hopping).
Objawy dysplazji stawów biodrowych u dorosłych i starszych psów:
- kulawizna (jednostronna lub dwustronna) i / lub chwiejny chód (tzw. bunny – hooping),
- ból w obrębie tylnych łap i miednicy (doskwierający zwierzęciu w sposób ciągły lub pojawiający się po intensywnym wysiłku),
- zmiany w obrębie mięśni – zmniejszenie masy mięśniowej / zanik mięśni ud i pośladków, zwiększenie masy mięśniowej / hipertrofia mięśni przednich łap,
- słyszalny charakterystyczny szmer podczas poruszania się psa (tzw. krepitacja).
Diagnostyka schorzeń stawów u psa
Diagnostyka dysplazji stawów u psa opiera się na badaniach fizykalnych oraz badaniu rentgenowskim (prześwietleniu RTG).
Badania fizykalne to inaczej badania palpacyjne, w ramach których przeprowadza się testy: Ortolaniego, Barlowa i Bardensa. Testy przeprowadzane są u szczeniąt i młodych psów (najczęściej między 4 a 8 tygodniem życia) w znieczuleniu ogólnym i polegają na wykonaniu konkretnych ruchów / naciśnięć na kończyny (z podwichnięciem w stawie biodrowym – w teście Ortolaniego i Barlowa) w celu określenia / ocenienia predyspozycji do dysplazji stawów biodrowych.
Dokładny obraz i pełną diagnostykę zarówno predyspozycji do dysplazji, jaki i stopnia zaawansowania choroby stawów, umożliwia przeprowadzenie diagnostyki RTG. Prześwietlenie wykonuje się najczęściej w głębokiej sedacji lub w znieczuleniu ogólnym, co umożliwia stworzenie trzech projekcji (uzyskanie zdjęć z trzech pozycji): brzuszno – grzbietowej, tzw. „na żabkę” oraz radiogramu do pomiaru indeksu dystrakcji (ocena „luźności” stawów).
W zaawansowanych chorobach zwyrodnieniowych stawów lub w ich diagnostyce – może wystąpić wskazanie do przeprowadzenia artroskopii, która polega na wprowadzeniu artroskopu do stawu i umożliwia bezpośrednią ocenę m.in. chrząstki stawowej.
Leczenie dysplazji stawów biodrowych u psów
Dysplazja stawów biodrowych u psów, w zależności od wieku zwierzaka, stopnia ryzyka wystąpienia choroby lub zaawansowania choroby może być leczona zachowawczo i/lub chirurgicznie.
Zachowawcze leczenie dysplazji stawów opiera się przede wszystkim na kontroli masy ciała psa, stosowaniu odpowiedniego żywienia (odpowiednio dobranej, wysokiej jakości karmy na stawy dla psa) oraz zapewnianiu zwierzakowi właściwej dla jego potrzeb i kondycji aktywności fizycznej. Ponadto w leczeniu zachowawczym mogą być stosowane różnego rodzaju środki farmakologiczne (preparaty, witaminy, tabletki na stawy dla psów) oraz fizykoterapia i laseroterapia.
W leczeniu chirurgicznym, do którego wskazaniem są najczęściej zaawansowane schorzenia, uniemożliwiające poruszanie się zwierzakowi (np. całkowite zwichnięcie stawu biodrowego, znaczące zmiany zwyrodnieniowe) – mogą zostać przeprowadzane wybrane zabiegi: IPS (symfizjodeza, czyli młodzieńcze zespolenie miedniczne), TPO (osteotomia miednicy), FHO (osteotomia głowy i szyi kości udowej), THR (endoprotezowanie stawu biodrowego – operacja stawu biodrowego u psa polegająca na zastąpienie stawu biodrowego stawem sztucznym).
Podsumowanie
Choroby stawów dotyczą około 20% dorosłych psów i mogą manifestować się w różny sposób. Do najbardziej charakterystycznych objawów schorzeń stawów u psa należą trudności w poruszaniu się i spadek aktywności zwierzaka, kulawizna lub bunny hooping oraz dolegliwości bólowe w obrębie układu ruchu.
Najczęstszym problemem ortopedycznym u czworonogów jest dysplazja stawów biodrowych u psa, która ma podłoże genetyczne (niektóre rasy są predysponowane do tej wady), choć o stopniu jej natężenia w znacznym stopniu decydują czynniki środowiskowe (m.in. sposób żywienia psa i otyłość oraz poziom aktywności fizycznej).
W profilaktyce chorób stawów najistotniejsze jest dbanie o prawidłową masę ciała u psa, odpowiednie żywienie oraz właściwą ilość ruchu. Psy ras narażonych na problemy ze stawami oraz psy bardzo aktywne mogą być żywione za pomocą specjalnej karmy funkcjonalnej, której skład został wzbogacony o składniki wspierające zdrowie stawów (np. Butcher’s Joints).
