Dlaczego pies jest agresywny – co zrobić gdy pies jest agresywny?

Zachowanie psa może w mniejszym lub większym stopniu zależeć od jego samopoczucia. Zdrowy, właściwie odżywiony i czujący się bezpiecznie pies to najczęściej zwierzak pogodny i zadowolony z życia, niesprawiający swoim opiekunom żadnych większych kłopotów. Wszelkie dolegliwości, takie jak bóle brzucha czy zębów mogą obniżać samopoczucie psa i negatywnie wpływać na jego zachowanie, również zwiększając prawdopodobieństwo wystąpienia zachowań agresywnych. W tym kontekście ważne jest regularne kontrolowanie stanu zdrowia pupila, dostarczanie mu wysokiej jakości, pełnowartościowej i dopasowanej do indywidualnych potrzeb karmy oraz unikanie błędów żywieniowych.

Twój pies przejawia zachowania agresywne? Oceń skalę problemu i podejmij samodzielną próbę określenia przyczyn agresji zwierzaka. Jeżeli jednak zachowania agresywne są trudne do opanowania, a pies zagraża bezpieczeństwu własnemu lub innych zwierząt i ludzi – nie wahaj się skorzystać ze specjalistycznej pomocy.  

• wizyta u weterynarza – oprócz standardowej kontroli zdrowia psa, lekarz może zlecić przeprowadzenie dodatkowych badań, dzięki którym wykluczy lub potwierdzi ewentualne zdrowotne przyczyny zachowań agresywnych (np. problemy hormonalne lub AZS),
• wizyta u dietetyka – dietetyk przeanalizuje sposób żywienia psa w oparciu o szczegółowy wywiad z opiekunem, a następnie wykluczy lub wskaże nieprawidłowości w diecie psa, które mogą wpływać na jego zachowanie, np. zbyt niska wartość energetyczna dziennej dawki pokarmu czy niewłaściwa częstotliwość podawania posiłków lub zbyt małe porcje posiłków,
• wizyta u behawiorysty – behawiorysta posiada wiedzę i kompetencje niezbędne do prawidłowego określenia podłoża agresji u zwierzęcia i dopasowania działań służących zlikwidowaniu problemu.

Poznanie typów zachowań agresywnych u psów pozwala znaleźć odpowiedź na dwa najistotniejsze w tej kwestii pytania: dlaczego mój pies jest agresywny i co zrobić kiedy pies jest agresywny? 

Agresja w stosunku do siebie samego – akty autoagresji

Autoagresję diagnozuje się najczęściej u psów, które były bite przez właścicieli, były trzymane na łańcuchu, wielokrotnie zmieniały miejsca zamieszkania (były przygarniane, a następnie porzucane) i/lub mają za sobą wieloletni pobyt w schronisku. Akty autoagresji to przede wszystkim działania samookaleczające: wygryzanie sobie sierści (przede wszystkim z boków ciała i z przestrzeni międzypalcowych), gryzienie czy wręcz odgryzanie ogona, drapanie się do krwi i notoryczne rozdrapywanie ran. 

Psy przejawiające agresję wobec samych siebie wymagają mądrego, cierpliwego i spokojnego opiekuna, który będzie je uważnie obserwował, szybko rozpoznawał bodźce powodujące zachowania autoagresywne i skutecznie je eliminując lub stopniowo minimalizując intensywność reakcji psa na dany bodziec. W niektórych przypadkach konieczne może się okazać zastosowanie uspokajających środków farmakologicznych oraz czasowe założenie kołnierza uniemożliwiającego samookaleczanie się. 

Co zrobić gdy pies jest agresywny wobec innych psów?

Agresja wobec innych psów uznawana jest za jeden z najczęściej występujących rodzajów agresji u czworonogów. Podłożem zachowań agresywnych wobec innych przedstawicieli gatunków może być strach przed odrzuceniem / porzuceniem przez właściciela na rzecz innego psa – dotyczy to przede wszystkim psów adoptowanych ze schronisk oraz odłowionych z psich zbiorowisk (tzw. psów bezpańskich). Zachowania agresywne wobec innych psów mogą mieć również podłoże hormonalne (również w kontekście hormonów płciowych i braku kastracji / sterylizacji psa) czy terytorialne. 

Ograniczenie zachowań agresywnych wobec innych psów wymaga często wsparcia behawiorysty, który wskaże nam najwłaściwsze metody pracy z czworonogiem. Psy agresywne powinny być bezwzględnie wyprowadzane na smyczy, a jeśli to konieczne – również w kagańcu. Na miejsca spacerów najlepiej wybierać puste i rozległe przestrzenie, zdecydowanie unikając zatłoczonych parków i tzw. psich spacerniaków. 

Co zrobić gdy pies jest agresywny wobec właściciela?

Agresja wobec domowników i innych ludzi należy z kolei do najczęstszych przyczyn porzucenia psa. Szacuje się, że blisko 30% psów w schroniskach znajduje się w nich właśnie w wyniku przejawiania zachowań agresywnych wobec opiekunów, dzieci i ludzi dorosłych. W zdecydowanej większości przypadków przyczyną tego rodzaju agresji są złe wzorce (np. agresywny, bijący psa właściciel) oraz błędy wychowawcze. Należy pamiętać, że agresja zawsze rodzi agresję! Ponadto pies, który stwierdzi, że jego agresywne zachowania przynoszą pożądane rezultaty (np. właściciel daje mu spokój, dzieci przestają go ciągnąć na ogon) uzna je za skuteczne i właściwe. 

Agresywne zachowanie psa wobec właściciela może być również konsekwencją nieodpowiedniego wychowania czworonoga. Dla psów bardzo ważna jest hierarchiczność, a dla wspólnego dobra psa i domowników – zdecydowanie lepiej, by przywódcą / samcem alfa domowego stada był odpowiedzialny człowiek, niż pies. Pies powinien być traktowany z należnym mu szacunkiem i miłością, ale we właściwie wyznaczonych granicach – jeżeli mamy problem z ich wyznaczeniem i właściwym pokierowaniem wychowaniem psa – koniecznie skonsultujmy się ze specjalistą (im szybciej i im młodszy pies – tym lepiej!). Częściowy lub całkowity brak kontroli nad psem może w krytycznych sytuacjach doprowadzić do tragedii. 

Agresja terytorialna u psów – dlaczego pies jest agresywny wobec obcych?

Ten rodzaj agresji jest ściśle związany z terenem (działką, domem, mieszkaniem), na którym żyje pies. Silny instynkt terytorialny nakazuje mu bronić terytorium przed wszystkimi obcymi ludźmi i zwierzętami. W przekonaniu psa dany teren należy wyłącznie do niego i jego stada. Minimalizacja zachowań agresywnych o podłożu terytorialnym wymaga wsparcia doświadczonego behawiorysty – profesjonalne szkolenie powinno ograniczyć zapędy terytorialne i pozwolić na bezpieczne przyjmowanie gości.

Zachowania agresywne u psów mogą być przyczyną wielu stresujących i niebezpiecznych sytuacji. Co zrobić gdy pies jest agresywny wobec właściciela, innych osób lub zwierząt? Reagować! I to jak najszybciej! Zdefiniowanie rodzaju psiej agresji i zdiagnozowanie przyczyn niepożądanych zachowań pozwala wdrożyć skuteczne działania naprawcze. Agresywne zachowania psa warto skonsultować z weterynarzem i dietetykiem oraz behawiorysta, który jest specjalistą w zakresie terapii psich zachowań. Odpowiednie szkolenie umożliwia skuteczne minimalizowanie lub eliminowanie zachowań agresywnych u psa.