Jeśli wiemy już jaki rodzaj karmy potrzebujemy dla naszego psa – czas na analizę składu konkretnych propozycji, czyli… czytanie etykiet! Producenci żywności dla czworonogów są zobowiązani do umieszczania szczegółowych informacji o danym produkcie na etykiecie znajdującej się na każdym jednostkowym opakowaniu. Jak czytać etykiety, jakie informacje powinny się na nich znaleźć i na jakie zapisy zwrócić szczególną uwagę?
Etykieta – obowiązkowe informacje
Na każdej etykiecie powinny znaleźć się informacje ogólne (nazwa produktu, dane producenta, miejsce produkcji, masa netto) oraz dane szczegółowe (skład surowcowy, zawartość dodatków, wyniki analizy chemicznej). Wybierając karmę dla psa trzymajmy się zasady, że im krótsza etykieta – tym lepszy i czystszy skład, co powinno bezpośrednio przekładać się na wyższą jakość karmy.
Skład karmy podawany jest według zawartości poszczególnych składników, w kolejności od tych, których jest najwięcej, do tych, których jest najmniej. Dobrą praktyką jest podawanie przez producenta procentowego udziału danego składnika w ogólnym składzie karmy.
Ponadto na etykiecie powinna znajdować się data przydatności do spożycia oraz szczegółowa instrukcja podawania karmy (wielkość zalecanych porcji dla psów o określonej wadze, skład porcji).
Karma pełnoporcjowa czy karma uzupełniająca?
Ważną informacją zamieszczaną na etykiecie jest również określenie czy mamy do czynienia z karmą pełnoporcjową czy karmą uzupełniającą.
- Karma pełnoporcjowa to posiłek kompletny i odpowiednio zbilansowany, zaspokajający dzienne zapotrzebowanie psa na wszystkie składniki odżywcze – w odpowiednich ilościach i proporcjach. Producent, który umieszcza na etykiecie informację, że dany produkt jest karmą pełnoporcjową, deklaruje tym samym, że jest zgodny z normami żywieniowymi FEDIAF, obowiązującymi na terenie Unii Europejskiej. Karma pełnoporcjowa może być przeznaczona dla zwierząt w każdym wieku i dowolnym stanie fizjologicznym, albo, zdecydowanie częściej, być dedykowana psom na konkretnym etapie życia i/lub z konkretnymi potrzebami – stosowna, jasna informacja musi również znaleźć się na etykiecie.
- Karma uzupełniająca to posiłek niekompletny / niepełnowartościowy, który najczęściej posiada wysoką zawartość konkretnych składników / substancji, ale nie zaspokaja wszystkich potrzeb żywieniowych psa. Mogą to być produkty przeznaczone do mieszania z innymi karmami (np. jedzeniem domowym dla psa), produkty suplementujące określone składniki (np. kwasy tłuszczowe omega 3 i omega-6) oraz różnego rodzaju przekąski / smaczki / gryzaki (np. stosowane podczas treningu / tresury lub zapewniające psu zajęcia). Karma uzupełniająca może być stosowana w wyłącznie w połączeniu z innymi karmami.
Co wchodzi w skład karmy dla psa?
Skład karmy przedstawiany jest na etykiecie w formie listy skonstruowanej w oparciu o kategorie surowców (np. mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego, zboża, rośliny strączkowe, warzywa, zioła itd.) lub nazwy poszczególnych surowców (np. kurczak, indyk, jagnięcina, ryż, ziemniaki, pszenica itd.). Najlepsza karma dla psa powinna być skomponowana z najwyższej jakości surowców, bezpiecznych pod względem mikrobiologicznym, niezanieczyszczonych chemicznie i fizycznie oraz w ilościach i proporcjach zapewniających zaspokojenie potrzeb żywieniowych zwierzaka.
Mięso i surowce pochodzenia zwierzęcego
To najważniejsza kategoria surowców, które powinny stanowić bazę karmy dla psiego mięsożercy. W składzie karmy możemy znaleźć: mięso, mięso świeże, podroby i UPPZ. Co kryje się pod tymi nazwami?
- mięso – wszystkie części zwierząt rzeźnych i łownych (również mięśnie szkieletowe ssaków i ptaków), które nadają się do spożycia również przez ludzi;
- świeże mięso – mięso niepoddane żadnym procesom obróbki, poza tymi związanymi z chłodzeniem lub mrożeniem;
- podroby – świeże mięso inne niż mięso tuszy, wnętrzności i krew;
- uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego (UPPZ) i produkty pochodne – materiały pochodzenia zwierzęcego, które są dopuszczone w żywieniu zwierząt, ale nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi lub ludzie ich nie spożywają, np. mączki mięsno – kostne, tłuszcze zwierzęce; UPPZ są odpowiednio kategoryzowane i zagospodarowywane zgodnie z konkretnymi przepisami i wytycznymi UE oraz podlegają nadzorowi Inspekcji Weterynaryjnej.
Surowce pochodzenia roślinnego
W karmach dla psów występują surowce pochodzenia roślinnego. Są to przede wszystkim: zboża (pszenica, kukurydza, jęczmień, owiec, żyto) oraz pseudozboża (np. gryka i komosa ryżowa), ale również: rośliny strączkowe, warzywa i owoce.
Dodatki w karmach dla psów
W karmach dla psów mogą znajdować się różnego rodzaju dodatki: odżywcze (witaminy, minerały i aminokwasy) i zootechniczne (np. polepszające strawność karmy lub stabilizujące florę jelitową), a także dodatki: technologiczne (np. konserwanty, zagęszczacze, stabilizatory czy emulgatory) i sensoryczne (aromaty i barwniki).
Chcąc zapewnić psu dostęp do najwyższej jakości karmy, starajmy się znajdować produkty, które nie posiadają dodatków technologicznych i sensorycznych – nie ma ich choćby w produktach marki Butcher’s! Z kolei dodatki funkcjonalne mogą znajdować się w doskonale opisanych karmach funkcjonalnych, np. takich jak produkty z linii Butcher’s Functional.
Wszelkie kwestie związane ze stosowanie dodatków podlegają odpowiednim regulacjom i muszą być zgodne z normami.
Kolejność składników na etykiecie
Składniki na etykiecie karmy dla psów uszeregowane są zawsze w kolejności malejącej, czyli od tych, których w karmie jest najwięcej, do tych, których w karmie jest najmniej. Wszystkie składniki użyte do produkcji karmy są ważone przed produkcją, dlatego ich ostateczna zawartość różni się od tej podanej na etykiecie – np. z 1 kg mięsa po wysuszeniu pozostaje około 300 g tzw. suchej masy, a z 1 kg zboża około 800 – 900 g tzw. suchej masy.
Hasła i zwroty stosowane na etykietach – co oznaczają?
W nazwach produktów żywnościowych dla zwierząt pojawiają się różnego rodzaju sformułowania, które nawiązują do składu danej karmy. To określenia, które podlegają ścisłym regulacjom i są równoznaczne z konkretnymi deklaracjami producenta. Jak rozumieć te hasła?
- karma „z kurczakiem” – w karmie zawarte jest minimum 4% zadeklarowanego składnika (w tym przypadku: minimum 4% kurczaka)
- karma „bogata w cielęcinę” – w karmie zawarte jest minimum 14% zadeklarowanego składnika (w tym przypadku minimum 14% cielęciny)
- karma „o smaku indyka” – w karmie znajduje się mniej niż 4% zadeklarowanego składnika (w tym przypadku: mniej niż 4% indyka)
- danie z wołowiny – w karmie znajduje się minimum 26% zadeklarowanego składnika (w tym przypadku: minimum 26% wołowiny)
- karma monoproteinowa – w karmie znajduje się wyłącznie jedno źródło białka zwierzęcego.